6 Maddede Sürdürülebilir Turizm Nedir?
Teknolojiyle birlikte ulaşım ve iletişim imkanlarının çok geliştiği günümüzde, turizm giderek büyüyen bir sektör. Tatilin artık temel bir ihtiyaç olarak görüldüğü gelişmiş toplumlarda seyahat eden kişi sayısı giderek artmakta. Turizmin yaygınlaşması ve geniş kitleler tarafından benimsenmesi çevresel kaynaklar üzerindeki etkisini de tartışmaya açmış ve sürdürülebilir turizm yaklaşımını gündeme getirmiştir.
1-Sürdürülebilir Turizm Nedir?
Sürdürülebilir turizm, turizmin günümüzdeki ve gelecekteki ekonomik, sosyal ve çevresel etkilerini tüm detaylarıyla göz önünde bulundurur. Bu, ziyaretçilerin, sektörün, ekolojik dengenin ve ziyaretçileri ağırlayan toplulukların ihtiyaçlarını belirleyerek buna cevap veren bir turizm yaklaşımıdır.
2-Sürdürülebilir Turizm Neyi Amaçlar?
Turizmin gelişmesinde kilit rol oynayan çevresel kaynakların en doğru şekilde kullanımını savunur, ekonomik dengeyi, doğal mirası ve biyolojik çeşitliliği gözetir.
Ev sahibi toplulukların sosyokültürel yapısına saygı duyar, kültürel mirası ve geleneksel değerleri korur, kültürler arası hoşgörü ve anlayışa destek olur.
Sürdürülebilirlik, uzun vadeli ekonomik operasyonları savunur, tüm paydaşlara sosyoekonomik fayda sağlar ve kaynakların adaletli dağılımını garantiler. İstikrarlı istihdam ve gelir fırsatlarının yanı sıra sosyal sorumluluk çalışmalarıyla ev sahibi topluluklarda yoksulluğun azaltılmasına katkı sunar.
3-Sürdürülebilir Turizm Neden Önemlidir?
Turizm olağanüstü olumlu ekonomik sonuçlar doğurur, istihdam ve ekonomik kazançta dünyanın en önemli kaynaklarından birisidir. Öte yandan, çok karmaşık bir sektördür ve bazen çıkarları çatışan çok sayıda paydaş sektörde yer alır; bu da kaynakların doğru ve adaletli kullanımını gerektirir. Turizmin nasıl yönetildiğine bağlı olarak çok olumlu sonuçları olabilir. Sürdürülebilir turizm destinasyonların sosyal, kültürel, ekonomik, çevresel ve politik gelişiminde pozitif rol oynar ve pek çok ülke ya da topluluk için önemli gelişme fırsatları doğurur. Kontrolsüz turizm gelişimiyse doğal kaynaklar, tüketim davranışları, kirlilik ve sosyal sistemler bakımından yıkıcı etkiler yaratabilir. Sürdürülebilir planlama ve yönetim ihtiyacı sektörün ayakta kalması için yaşamsal değerdedir.
4-Sürdürülebilir Turizm Hangi Öğeleri Kapsar?
Çevresel Etkiler: Doğal ya da insan eliyle şekillendirilmiş çevrenin kalitesi turizm için vazgeçilmezdir. Turistler gidecekleri destinasyonları seçerken öncelikle doğal, mimari ya da kültürel güzelliğini göz önünde bulundurur. Öte yandan, turizmin çevreyle ilişkisi karmaşıktır. Sektördeki pek çok faaliyet çevre üzerinde olumsuz etkilere yol açabilir.
Yolların ve havalimanlarının yapılması, büyük oteller ve tatil köyleri gibi tesisler, restoranlar, golf sahaları ve marinalar turizmin en baştaki varlık nedeni olan doğal kaynaklara zarar verebilir. Sürdürülebilir turizm, bunlar gibi sektörel faaliyetler ile doğal ve sosyokültürel mirasın korunması arasında denge kurulmasını gerektirir. Turizm, doğru yönetildiğinde bu kaynakların tükenmesini değil en iyi şekilde korunarak gelecek kuşaklara aktarılmasını sağlayabilir.
Sosyokültürel Etkiler: Turizmin sosyokültürel etkileri ev sahibi toplulukların turistlerle doğrudan ve dolaylı ilişkilerini ve turizm sektörüyle etkileşimlerini kapsar. Pek çok nedenden, ev sahibi topluluklar misafirler ve hizmet sağlayıcılarla ilişkilerde daha zayıf olan taraftır. Turizmin bu topluluklar üzerindeki etkisi her zaman doğrudan görünür olmayabilir ve ölçümü zordur.
Turizmin ev sahibi topluluklar üzerindeki etkileri daha çok kültürel değişiklikler, yaşam tarzında ve geleneklerde farklılaşma ve kayıplar (bazı geleneklerin değişmesi veya unutulması, dilde farklılaşma vb.), hatta ahlaki değişimlerle görünür olabilir. Bazı paydaşlar bu değişimleri olumlu olarak algılarken, bazıları yıkıcı olarak nitelendirebilir. Öte yandan, turizm doğru yönetildiğinde barışı korumak, kültürel gelenekleri gelecek kuşaklara aktarmak ve istihdam yaratarak göçü önlemek bakımından destekleyici bir güce dönüşebilir.
Ekonomik Etkiler: Turizm sektörü ev sahibi ülkelere ve turistlerin geldikleri ülkelere önemli miktarda ekonomik fayda sağlar. Özellikle gelişmekte olan ülkelerde belli bölgelerin turizm destinasyonu haline gelmesi ekonomik kalkınmayı ciddi anlamda hızlandırır. Diğer ögelerde olduğu gibi, ekonomik gelişme hem olumlu hem de olumsuz etkiler yaratabilir. Su ve elektrik tüketiminden çöp üretimine, turizm tesislerinde kullanılan deterjanlara, yıkanan yastık ve havlulara ve tüketilen gıdalara kadar, sürdürülebilir turizm sektörel faaliyetlerin doğa, kültür ve sosyal doku üzerindeki etkilerini detaylıca ele alarak ekonomik gelişmeyle kaynakların doğru kullanımı arasında denge kurulmasını sağlar.
5-Türkiye’de Neden Sürdürülebilir Turizm Olmalı?
Kumarhaneler, tematik parklar ya da çok sayıda modern mimari eseri gibi turistik ögelerin bulunmadığı ya da az sayıda olduğu Türkiye’de, turizm büyük ölçüde doğal, kültürel ve tarihi miras üzerine kuruludur. Doğal güzellikler, temiz deniz ve kumsallar, outdoor aktivitelerine uygun doğal mekanlar, tarihi eserler, kültürel miras ve mutfak kültürü gibi ögeler Türkiye’nin turizm sektörünün bel kemiğini oluşturur. Dolayısıyla ülke ekonomisi için çok büyük önem taşıyan turizm sektörünün devamı için bu kaynakların korunması hayati önemdedir. Bu sadece ev sahibi toplulukların değil doğrudan sektörün kendi varlığı için de elzemdir.
6-Türkiye'de Sürdürülebilir Turizmle Ele Alınması Gereken Konular Nedir?
Türkiye’de en önemli çevre sorunlarından birisi su kaynaklarının kirliliğidir. Ülkenin gelecekte ciddi bir kuraklık riski altında olduğu çeşitli çalışmalarla ortaya konmuştur. Turizm sektörü de konaklama tesislerinin atıkları, yat ve gemilerin atıkları ve su tüketimiyle bu durumda pay sahibi sektörlerden birisidir. Ayrıca özellikle Karadeniz bölgesinde doğal güzellikleri nedeniyle ziyaretçi çeken yayla ve ormanlara yol yapılması, bölgenin mimari dokusuna uyumsuz yapılar inşa edilmesi gibi sorunlar son yıllarda kamuoyunda tartışma konusu olmuştur. Özellikle Akdeniz'de tarım alanlarının üzerlerine yapılan turizm tesisleri nedeniyle daralması da önemli sorunlardan birisidir.
Bu gibi meselelerin turizm sektörü ve yasa yapıcılar tarafından bir an önce ele alınarak sürdürülebilir turizm yönetimine geçilmesi doğal kaynakların ve sektörün geleceği için kaçınılmazdır.
Bu içerikler de ilginizi çekebilir;
Gönüllü Turizmi (Voluntourism) Nedir?
Bilinçli Gezginler İş Seyahatlerini Değiştirecek: İlerici Göçebelik ile Tanışın