Japonya’nın Şans Kedisi Maneki Neko ile Tanışın

Hiç maneki neko ile karşılaştınız mı? Türkiye'de bu kedi figürleri Japonya'da bir tür tılsım veya uğurlu tılsım olarak kullanılmaları nedeniyle genellikle ''şans kedisi'' olarak da biliniyor. Bu sevimli kedi figürleri, Japon kültürünün en tanınmış sembollerinden birisidir. ''Maneki neko'' adı, Japonca'da ''çağıran kedi'' anlamına geliyor. O kalkık patilerin anlamını çözmeye devam ediyoruz.

Şans Kedisi Maneki Neko Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Şans kedileri çoğunlukla seramikten yapılır, ancak onları ahşap veya plastikten yeşimden veya altından yapılmış lüks şanslı kedilere kadar pek çok malzemeden yapılmış bir halde bulabilirsiniz. Günümüzde dahi maneki neko Japonya'da hala yaygın olarak kullanılır. Heykelleri mabetlerde veya dekorasyon objesi olarak görmek alışılmadık bir durum değildir. Figürlerin bazıları basitçe dengede ve hareket etmeye hazır görünürken, diğer kedilerde yoldan geçenleri çağıran hareketli bir kol bulunur.

Maneki Neko'nun Tarihçesi

Maneki nekonun kesin kökenin neresi olduğuna dair kesin kanıtlar bulunmuyor. Kedilerin başlangıçta Tokyo'da mı yoksa Osaka'da mı yaratıldığına dair tartışmalar mevcut, ancak genel olarak ilk kez Edo Dönemi'nin sonlarında görüldükleri kabul ediliyor. Maneki nekonun ortaya çıkışına dair belirsizlik, başlangıçlarını açıklayan pek çok farklı efsaneye yol açmıştır.

Maneki Neko'lar Neyi Simgeler?

Şans kedilerinin renklerinin, üzerinde bulunan objelerinin hatta sağ ve sol patilerinin bile sembolik bir anlamı vardır. Çeşitli maneki nekolara yakından bakarsanız, kedileri süsleyen bazı eşyaları fark edebilirsiniz.

Boyun Süsleri: Nadiren boyun süssüz şanslı bir kedi görürsünüz. Yakalar, dekoratif önlükler ve çanlar, maneki neko için ortak boyun süslemeleridir. Bugün olduğu gibi, Edo Dönemi'nin gerçek evcil kedilerine, bulundukları yerin kolayca izlenebilmesi için çanlarla birlikte tasmalar taktılar. Önlüklere gelince, bunların Budist cizo heykelleri tarafından kullanılan desenlerden oluşturulduğu düşünülüyor.
Madeni Paralar: Maneki neko, genellikle Edo Dönemi'nde kullanılan bir altın para olan kobanı tutar. Bir koban, Japonya'nın dönemin para birimi olan bir ryo değerindeydi (bugünün standartlarına göre kabaca 1.000 ABD doları). Hatta üzerinde on milyon ryo olan 千万両 işaretli bir bozuk para tutan bir kedi bile görebilirsiniz, özellikle o dönem için bu miktar inanılmazdır!
Sazan Balığı (Koi) veya Diğer Balıklar: Bu objenin servet ve bolluğun sembolü olduğu düşünülmektedir.
Para Çantası: Bu, zenginlikle birlikte şansı simgeler.
Mermer veya Değerli Taş: Şanslı bir kedinin patilerinde bulunan taşlar, zenginliğin yanı sıra bilgeliği sembolize eder.
Fan veya Davul: Bu nesnelerin her ikisi de iş dünyasında şansı temsil eder. Özellikle davul, müşterilerle dolup taşan bir mağazanın sembolüdür.
Delikli Su Kabakları (Hyotan): Bu objeler, sık sık Yedi Şanslı Tanrı'dan biri olan Fukurokuju, bilgelik ve uzun ömür tanrısı tarafından kullanılan hatıra ve içecek kaplarıydı. Bu kapların kötülüğü savuşturduğuna ve iyi şans getirdiğine inanılıyor. Objeler bir maneki nekoda bulabileceğiniz en yaygın uğurlu tılsımlardan bazıları olsa da, onlarla ilişkilendirilmiş birçok başka nesne de bulunmaktadır.

Maneki Neko'ların Pati Hareketleri Ne Anlama Geliyor?

Hareketlerini inceleyerek bir maneki neko hakkında çok şey anlatabilirsiniz ve objelerin tanımlayıcı özelliklerinden biri de yükseltilmiş patileridir. Sol patiyi, sağ patiyi veya bazen her ikisini birden kaldıran şanslı kediler görebilirsiniz. Patilerin konumlandırılması sanatsal bir seçimden daha fazlasıdır. Her jestin arkasında ayrı bir anlam ve inanç vardır, ancak bunlar anlamı sorulan kişiye göre farlılık göstermektedir.

Genel olarak, şanslı kedilerin pençe hareketleri şu anlamlara gelmektedir:

Kalkık Sağ Pati: Zenginlik ve iyi şans getirir
Kalkık Sol Pati: Müşterileri bir iş yerine çeker
Her İkisi de Kalkık Pati: İnanışa göre kalkık patili kediler sahiplerine koruma sağlar ve pençe ne kadar yukarı kalkıksa o kadar çok şans anlamına gelir

Farklı Renk ve Çeşitlere Sahip Maneki Neko'lar

Maneki nekolar çoğunlukla orijinal Calico formunda üretilir. Heykel ve süs varyasyonlarında olduğu gibi, bu renklerinde anlamları vardır ve her renk farklı bir şans biçimiyle ilişkilendirilir.

Maneki nekolarda bulunan renkler şu özellikleri simgeler:

Beyaz: Pozitiflik ve saflık
Siyah: Kötülüğe karşı koruma
Altın: Zenginlik ve refah
Kırmızı: Evlilik, aşk ve diğer kişisel konular
Yeşil: Eğitim ve sağlık
Mavi: Zeka, bilgelik ve başarı
Pembe: Aşk ve romantizm
Sarı: İstikrar, sağlık ve ilişkiler

Yukarıda belirtilen tüm varyasyonlara dayanarak, size en uygun şanslı kediyi seçebilirsiniz.

Japonya'dan tüm dünyaya yayılan maneki neko, pop kültüründe de çeşitli şekillerde ortaya çıkmıştır. Kediler edebiyatta, anime ve hatta video oyunlarında boy göstermeye devam ediyor. Bu kediler hemen hemen her kıtada ortaya çıkarak çoğu yerde bulunur hale geldi. Maneki neko, Japon kültürünün hayranlarının yanı sıra iyi şans tılsımlarına ilgi duyanların favorisi haline geldi. Asya'ya özgü mağazalardaki objelerin arasında veya dünya çapındaki Japon Festivallerinde dekoratif eşya olarak maneki neko bulabilirsiniz.