Jet Lag Nedir?

Uykusuzluk, iş süreçlerini direkt olarak etkileyen faktörlerden biri. Zinde bir vücut ve sakin bir kafayla yaptığımız işlerden daha iyi verim aldığımız bir gerçek. Bünyeye göre değişse de günde 7-8 saat uyku konsantre olmayı, sağlıklı kalmayı sağlıyor ve bu hem iş hayatımıza hem de özel hayatımıza olumlu yansıyor. Evdeyken uyku düzenini alışkanlığa dönüştürmek kolay olsa da aynı şey seyahat esnasında pek de mümkün olmuyor. Özellikle iş seyahatlerinde uykusuzluk en büyük problemlerden biri oluyor. Havaalanı atmosferi, uçak yolculuğu, basınç, gürültü, ışık ve diğer faktörler uyku uyumayı ve kaliteli bir dinlenme yaşamayı engelliyor. Hele ki söz konusu uzak ülkeler ve saat farkı olan yerler ise jet lag yaşamak kaçınılmaz oluyor. İş seyahatlerinde jet lag olmak, seyahat sonrasında kalan günleri de etkiliyor ve doğal olarak bu süreç iş yapmanın da verimini azaltıyor. Bir toplantı, konferans ya da yapmanız gereken önemli bir iş varsa jet lag olmamak için bu maddeleri uygulamanızda yarar var. 

Jet Lag Nedir?

Amerika, Japonya gibi Türkiye'den uzak uçuş yaptıysanız jet lag kavramını yakından biliyorsunuzdur. Genel olarak uzun uçuşlar neticesinde meydana gelen, buna bağlı olarak da vücudun biyolojik saati ile gidilen ülkenin satinin denk gelmemesi sebebi ile yaşanan bir rahatsızlık jet lag. Ortaya konulan araştırmalara göre jet lag, batıdan doğuya doğru gittikçe ve gündüz uçuşlarında daha çok görülüyor. Jet lag olma tabirinin ilk etkeni ise bu farklı zaman dilimleri arasında seyahat etmekten geliyor. Jet lag beraberinde yorgunlunluk, halsizlik, uykusuzluk, dikkatsizlik, iştahsızlık gibi sorunları da getiriyor. Ama en bilinen olumsuzluk uykusuzluk oluyor ve bu durum yolculuk sonrası günleri de etkiliyor. 

Jet Lag Neden Olur?

Jet lag olmamızın temel sebebi vücudumuzun değişen saat diliminden etkilenmesidir. Her seyahat eden jet lag olma durumundan aynı oranda etkilenmez. Yaş, sağlık rahatsızlıkları gibi faktörler jet lag olmayı tetikler. Çünkü yaş ilerledikçe jet lag olma riskine daha çok maruz kalırız ve vücut ritmi daha çabuk bozulma gösterir. Kısaca anlatmak gerekirse; vücut ritmi 24 saatlik bir rutinde ilerler ve bu rutin dış etkenler nedeniyle bozulur. Biz bunun adını günlük yaşamda “biyolojik saat” olarak da tanımlarız. Gece uykusunda ve sabah '5' dakika dediğimiz anlarda vücut ısısını yükselten hormonların salgılanması gibi bazı biyolojik fonksiyonları çalıştırmak için bu ritim oldukça önemlidir. Uzun uçuşlarda ve saat dilimi farklı ülkelerdeki uyuşmazlık bu dış faktörler arasında yer alır ve ritmi bozar. Örneğin 10 saat süren İstanbul-Singapur uçuşu ile jet lag olmanız kaçınılmazdır çünkü Türkiye'de sabah saatlerinde bindiğiniz uçağınız Singapur'da gece olacaktır ama sizin biyolojik saatiniz henüz uykuya hazır değildir. Bu da sabaha kadar uyumamaya ve günün geri kalanını yorgun olarak geçirmenize neden olacaktır.

Kimler Jet Lag Riskine Karşı Daha Meyillidir?

Jet lag seyahatler sırasında kişilerin sağlık durumlarını negatif yönde etkileyebilir. Jet lag yaşama olasığını arttıran faktörler ise şunlardır:

• Uçuşta Geçirilen Zaman: Uçakta ne kadar çok zaman dilimine geçerseniz, jet lag yaşama olasılığı da o kadar artacaktır. 
• Doğuya Uçmak: Özellikle doğuya gitmek insanlarda zaman yitimi hissi uyandırır ve jet lag hissini artırır.
• İşi Gereği Sık Seyahat Edenler: Pilotlar kabin, görevlileri ve iş seyahati yapanlar genellikle daha sık Jet laga maruz kalırlar.
• İleri Yaş Faktörü: Yaşça daha büyük yetişkinler, genç yetişkinlere oranla jet lagdan kurtulmak için daha fazla zamana ihtiyaç duyabilir.

Jet Lag Olmamak İçin Ne Gibi Önlemler Alınmalıdır?

İş seyahati ya da turistik bir gezi ile saat farkı olan ülkeye seyahat yapacaksanız jet lag olmaktan endişe duyuyor olabilirsiniz. Uygulayacağınız basit önlemler ile jet lag olma riskini azaltmak mümkün;

• Uçuşunuzdan önce iyi beslenmeye dikkat edin ve bol su tüketin
• Uçuşunuzdan önce gideceğiniz ülkeye adapte olmak için uyku düzeninizi o ülkenin yerel saatine göre planlayın ve bünyenizi alıştırmaya başlayın. Eğer kısa süreli bir seyahatse bu maddeyi uygulamaya gerek duymayabilirsiniz
• Jet lag olmamak için uçuş saatini iyi seçmek önemlidir. Akşam vakti ve erken saatlerde iniş yapmanızı tavsiye ederiz. Böylece iniş yaptıktan sonra vakit geçirir ve uykunuzun gelmesi için zaman kazanırsınız
• Eğer iş seyahati yapıyor ve önemli bir toplantı ya da konuşmanız varsa bir gün erken gitmenizde fayda var
• Uçakta uyumaya gayret edin. Aslında gürültü, ışık ve dış etkenler uyumayı zorlaştırsa da uçaktaki barometre basıncı yeryüzünde bulunan havadan düşük seviyededir. Düşük oksijen seviyesi uykuyu tetikler ve az da olsa uyumanızı sağlar. Elbette kalitesi iyi olmayacaktır
• Yorgun olsanız da jet lag olmamak için akşam saatlerine kadar uyanık kalmaya gayret etmelisiniz

Hatırlamakta fayda olacaktır; seyahatlerde beklenmeyen sağlık problemi yaşayabilirsiniz. Özellikle yurt dışı seyahatlerinde mutlaka seyahat sigortası yaptırmalı ve kendinizi güvence altına almalısınız. Seyahat Sigortası Hakkında Merak Edilenler adlı içeriğimize tıklayarak, konu hakkında detaylı bilgi edinebilirsiniz.