Yedi Kiliseler ile Tarihi Bir Keşfe Çıkın

Anadolu coğrafyası sayısız medeniyete ev sahipliği yapmasıyla biliniyor. "Kıyametin Yedi Kilisesi" veya "Asya'nın Yedi Kilisesi" olarak da bilinen Yedi Kiliseler, Yeni Ahit Vahiy Kitabı'nda belirtildiği gibi, Erken Hıristiyanlık metinlerinde de geçmektedir. Yedi Kiliseler (Seven Churches), İncil'in Yeni Ahit'inde bahsedildiği gibi, Türkiye'nin Ege bölgesinde yer alıyor. Bazı kiliselerin bütünlüğü bozulmuş olsa da günümüzde Türkiye’de din turizmi denilince akla gelen ilk yerler arasında 7 Kiliseler var. Roma İmparatorluğunun hüküm sürdüğü dönemlerde bulundukları şehirlerin adlarıyla anılan Yedi Kiliseler, Ege coğrafyasının eşsiz tarihi mirasını keşfe çıkmak isteyen gerek yerli gerekse de yabancı turistlerin mutlaka ziyaret etmesi gereken yerler arasında yer alıyor. 

7 Kiliseler Hristiyanlık İçin Neden Önemlidir?

Peki kiliseler dinler tarihi için neden önemlidir? Erken Hristiyan inancına göre Yedi Kiliseler (Seven Churches)'de kıyamet gününün yazıldığına inanılır, dolayısıyla her biri dünya dinler tarihi için büyük önem taşımaktadır.

Vahiy 1: 11'e göre, Yunanistan'ın Patmos adasında, İsa Mesih Patmoslu Yahya'ya şöyle talimat verir: "Gördüğünüzü bir parşömene yazıp yedi kiliseye gönderin: Efes'e, Smyrna'ya ve Bergama'ya ve Thyatira'ya, Sardes'e, Philadelphia'ya ve Laodikea'ya. Teologlar tarafından kiliseler “sözcüğüyle”, söz konusu kiliselerin bulunduğu şehirlerde yaşayan Hristiyan topluluklarını veya cemaatlerine de kastedilmiş olduğu da yedi kiliseler hakkında bilinmesi gerekenler arasında yer alıyor. 

Yedi Kiliseler, İncil’in ilk üç bölümünün ana odak noktasında yer alıyor. Hz. İsa'nın sağ elinde yedi yıldızla temsil edilen yedi altın şamdan ve kiliselerin yedi meleği - ya da habercisi - ile temsil ediliyor. Bazı tarihçiler ise Yedi kiliseyi, Batı Kilisesi tarihinde Pavlus'un zamanından İsa Mesih'in dönüşüne kadar olan yedi farklı dönemi temsil ettiği şeklinde yorumluyor.

İncil’deki Yedi Kilise Nelerdir ve Hikayeleri Nedir?

Ephesos, Smyrna, Pergamum, Sardes, Philadelphia, Laodikeia ve Thyatira MS 1. yüzyılda Küçük Asya'da (Türkiye’de) var olan gerçek kiliselerdi. Coğrafi konumlarına göre isimlendirilen kiliseler, Roma İmparatorluğunun yolları boyunca stratejik olarak konumlandırılmışlardı. Gelin bu kiliselerin hikayelerine beraber bakalım.

1- Efes (Ephesos)

Küçük Asya'ya yani Anadolu’ya açılan kapı olan Efes, Ege Denizi'ndeki büyük bir limanda bulunuyordu ve Antik Dünyanın Yedi Harikasından birine (Artemis tapınağı) ev sahipliği yapıyordu. Aziz Paul tarafından kurulan bu, Anadolu’daki en önemli kiliseydi. Hz. İsa’nın çarmıha gerilmesinden sonra Aziz Yuhanna ile beraber Anadolu’ya yerleşen Meryem Ana ve beraberindeki diğer havariler gözlerden uzak bir şekilde ilk Hristiyan topluluğunu burada oluşturmuştur. Efes’teki Meryem Ana Kilisesi de Hristiyanlar için önemli bir hac merkezi olarak kabul edilir. Efes Antik Kenti'nin de bulunduğu ören yerine de ev sahipliği ören yeri, bölgede hakimiyet gösteren birçok medeniyet için her önemli bir yer olmuştur.

2- İzmir (Smyrna)

Ege Bölgesi’nin hala önemli liman kentlerinden biri olan ve Roma döneminde Smyrna olarak bilinen İzmir, Homeros'un evi ve Athena tapınağının yer aldığı bir şehir olmasının yanında Begama ve Efes kentleriyle antik dünyanın en büyük kentleri arasında yer alıyordu. Günümüzde “Asya’nın ilk şehri” diye adlandırılan Smyrna Antik Kenti’ni İzmir Agora Açık Hava Müzesi’nde görebilirsiniz. Üstelik Smyrna Antik Kenti'ni Antik kentte bulunan birçok tarihi kalıntı ise İzmir Arkeoloji Müzesi’nde koleksiyonunda yer alıyor.

3- Bergama (Pergamum)

Hristiyan anlatısına göre, Bergama’daki bir grup kötü niyetli kişi; M.S 92 yılında Aziz Antipas’ı canlı canlı yakarak şehit etmiştir. Bu olay Hristiyanlık tarihinin ilk şehitliği olarak bilinir. Roma'nın eyalet başkentinin yeri olan Bergama, ünlü İskenderiye kütüphanesine rakip bir kütüphaneye ev sahipliği yapan önemli bir kültür merkeziydi. Antik Yunan, Helenistik ve Roma dönemleri de dahil olmak üzere birçok farklı medeniyete ev sahipliği yapan bu kadim kent, Türkiye’deki ören yerleri arasında büyük bir öneme sahip. Antik kentte bulunan Bergama Kapısı gibi birçok tarihi eser, günümüzde Berlin’deki Bergama Müzesi’nde sergileniyor.

4- Salihli (Sardes)

Bir zamanlar Roma İmparatorluğu’ndan önce Lidya Krallığı’nın da başkenti olan Serdes, bugün Manisa ilinin Salihli ilçesinde yer alıyor. Dünya üzerinde paranın basıldığı ilk yer olarak da bilinen antik kent, İzmir-Ankara yolu üzerindeki Sart Köyü yakınlarında bulunuyor ve aynı zamanda dünyanın en büyük tümülüsü (tepe şeklinde mezarlar) olarak bilinen Bin Tepeler'e de ev sahipliği yapıyor.

5- Alaşehir (Philadelphia)

"Doğaya Açılan Kapı" olarak da Philadelphia; üzümleri, tekstil ürünleri ve deri ürünleriyle ünlüydü. Günümüzde Manisa ilinde yer alan ve Türkçe adıyla “Alaşehir” olarak bilinen antik şehir, Bozdağ yamaçlarına kurulmuştur. Roma İmparatorluğu döneminde kentte Musevi nüfusu çoğunluktaydı. İncil’de yer alan ayetlere göre, bu şehirde yaşayan Museviler, şehirdeki Hristiyanlara zulmettiğinden Hz. İsa şehri sadakatlerinden ve inançlarından dolayı övmüş ve olumlu şeyler söylemiştir. Bu bilgiye ise biraz şaşırabilirsiniz; Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Philadelphia şehrinin ismi de bu antik kente dayanmaktadır.

6- Denizli (Laodikeia)

Frigya'nın eski başkenti Laodikea, oldukça köklü ve eski bir geçmişe sahip olan antik kentti ve ticaret ve bankacılık yoluyla zenginliğine zenginlik katmıştı. Kent aynı zamanda tıp fakültesi ve pahalı kumaşlarıyla antik dünyada oldukça ünlüydü. Roma döneminde Çürüksu Vadisi’nde yer alan Laodikeia, tıpkı Philadelphia Antik Kenti gibi yoğun bir Musevi nüfusa sahipti. Tarihçiler tarafından Laodikeia’daki kilisenin İznik'teki ve İstanbul’daki Hristiyan konsüllerinden daha eski olduğu düşünülmektedir.

7- Akhisar (Thyateira)

Büyük İskender'in yönetiminde kurulan Thyatira; ticaretiyle, özellikle de o zamanlar nadir bulunan mor boyasıyla gözde bir kentti. Akhisar ilçesi; MÖ 3000 yılından beri varlığını sürdüren kadar uzandığı antik Thyateira kenti üzerine kurulmuştur. İncil’e göre Jezebel adındaki bir kadın rahip Thyateira şehrindeki Hristiyanları baştan çıkararak günah işlemelerine sebep olmuş, bunun üzerine de Aziz Pavlus kiliseye mektup göndererek onları doğru yola girmeleri konusunda uyarmıştır.

Sevenchurches.com ile Yedi Kilise Turları

Bir HIS Travel markası olan SKYhub, yurtdışından gelen turistler için Yedi Kiliseler turu düzenlemeye devam ediyor. Seneler içerisinde yurt dışından gelen turistlerden gelen taleplere paralel olarak sevenchurches.com hayata geçirildi. İngilizce olarak yayımlanan web sitesinde Yedi Kiliseler’in önemi hakkında değerli bilgiler yer alıyor. Bu tarihi keşfe tanıklık etmek için sevenchurces.com’a tıklayabilirsiniz.

sevenchurches.com'da yer alan Patmos'lu Yedi Kilise, Kapadokya ile Yedi Kilise, St.Paul’un Adımları, Yedi Kilise Vahiy Turu, Kapadokya ve Kuzey Kıbrıs ile Aziz Paul Adımları Turu gibi turlar Türkiye’ye inanç turizmi için gelen turistler tarafından oldukça fazla rağbet görüyor. Dünyanın dört bir yanında bulunan Hristiyan inanları Anadolu’da kutsal yapılarla buluşturmayı amaçlayan sevenchurches.com projesi, Türk turizmine katkıda bulunmaya devam ediyor.